بازنگری تعاریف استخدام بدیعی و کشف نمونه ای ناشناخته از آن در قرآن کریم

نویسندگان

وصال میمندی

چکیده

چکیده: استخدام ازجمله محسّنات معنوی در علم بدیع است که علی­رغم جایگاه والای آن در این علم، که ناشی از نقش­آفرینی این صنعت در فرآیند خلق و ایجاد چند معنا برای یک لفظ با رعایت ایجاز و اختصار بوده، از داشتن تعریفی جامع و واحد که مورد اجماع اندیشمندان عرصه­ی بلاغت باشد و همه­ی مصادیق شناخته­شده و موارد احتمالی ناشناخته­ی آن را فراگیرد، بی­نصیب مانده است. نظر به اهمیت و نقش این گونه­ی بدیعی در درک و تبیین معانی و مفاهیم کلام فصیح عربی، این تحقیق با مراجعه به مشهورترین آثار بدیع­پژوهان به بررسی و نقد دیدگاه­های آنان درخصوص تعریف استخدام بدیعی و بیان و کاستی­های هرکدام پرداخته و سپس تعریفی جامع و مانع از این محسّنه­ی معنوی مطرح کرده است. در ادامه، معروف­ترین اشکال و قالب­های موجود استخدام در آثار پیشینیان، همراه با شواهدی از نظم و نثر عربی ذکر شده است. بالاخره این جستار با تحلیل یکی از آیات قرآن کریم، برای نخستین بار قالبی ناشناخته از استخدام در این کتاب را کشف و ارائه کرده که در آن عطف سه اسم بر معمول (فاعل) یک عامل (فعل) سبب شده تا آن عامل در رابطه با هرکدام از آن چهار معمول، معنایی متفاوت بیابد که در این تحقیق، تلاش شده با مراجعه به کتب لغت، این معانی، استخراج و عرضه شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی محسنات معنوی(بدیعی) قرآن کریم

چکیده: قرآن کریم به عنوان مبدأ علوم نه تنها از علوم بلاغت بیگانه نیست بلکه خود سبب پیدایش و توسعه این علم شده است. یکی از ارکان علم بلاغت، بدیع می باشد که به دو دسته لفظی و معنوی تقسیم می شود. مطالعه حاضر به بررسی یکی از زیر شاخه های این علم، یعنی محسنات معنوی می پردازد. از جمله اهداف این پژوهش شناسایی آرایه های معنوی مورد اتفاق دانشمندان علم بلاغت در قرآن کریم و کشف کارکرد های فنی آن و آسان ...

بازنگری در مفهوم و ترجمه فارسی یکی از اسلوب‌های کاربرد «ما» در قرآن کریم

«ما» یکی از مبهم‌ترین و متنوع‌ترین و پرکاربردترین واژگان عربی است. یکی از انواع آن «ما» موصوله است که برای ابهام‌زدایی آن از جمله یا شبه جمله‌ای به عنوان صله استفاده می‌کنند. گاهی عبارت صله با عبارت قبل از «ما» شباهت داشته، «ما» یا ضمیر راجع به‌ آن برای هر دو عبارت، یکی از چهار نقش کلیدی: فاعلی، نائب فاعلی، مفعولی، یا مبتدایی را ایفا می‌کند. در این میان، نمونه‌‌هایی مثل «فیه ما فیه» وجود دارد ک...

متن کامل

نقش هنجارگریزی واژگانی در کشف لایه‌های معنایی قرآن کریم

کشف لایه‌های زیرین معنایی قرآن کریم در رسیدن به برداشت‌های جدید از قرآن، کارایی به‌سزایی دارد. بهره‌بردن از روش‌های نوین و یافته‌های جدید علم زبان‌شناسی در کنار به‌کار بستن قواعد با ارزش علم اصول، گام کارآمدی در دست‌یابی به لایه‌های معنایی عمیق قرآن شمرده‌ می‌شود. یکی از این روش‌ها، توجه به هنجارگریزی در متن مقدس وحی است. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی انجام می‌شود، شیوه‌ای نوین برای کشف ...

متن کامل

عبور از معیار در استخدام افعال قرآن

  چکیده یکی از مباحث مهم در فهم دقیق آیات قرآن، توجه به چگونگی استخدام افعال در کلام الهی است. افعال از زوایای مختلفی قابل بررسی هستند. از جمله این ابعاد، زمان به کار رفته در افعالِ استعمال شده است. با تأمّل در آیات قرآن مواردی مشاهده می­شود که هر یک از افعال ماضی، مضارع و امر بر خلاف انتظار و مغایر با سیاق به جای یکدیگر به کار رفته­اند. به نظر می­رسد به ‌کارگیری فعلی که با زمان دیگر افعالِ مورد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها

ISSN 23456361

دوره 9

شماره 26 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023